برج پیزا، که به برج کج پیزا نیز معروف است، بنایی ناقوسدار در شهر پیزا ایتالیا است که به دلیل انحنای قابل توجه خود شهرت جهانی یافته است. این برج که یکی از شناختهشدهترین بناهای جهان است، یادآور مهارت و ظرافت معماری قرون وسطی و همچنین داستانی از چالش، نوآوری و حفظ است.
آغاز ساخت و انحراف اولیه:
ساخت برج پیزا در ۹ اوت ۱۱۷۳ آغاز شد و قرار بود به عنوان برج ناقوس برای مجموعه کلیسای جامع پیزا، میدان معجزه، عمل کند. با این حال، تقریباً بلافاصله پس از شروع ساخت، برج به دلیل زمین نرم و ناپایدار زیرزمینی شروع به کج شدن کرد.
برخی مورخین بر این باورند که معمار برج، بونانو پیزانو، از این انحراف آگاه بود و قصد داشت آن را به عنوان ویژگی طراحی برج بگنجاند. با این حال، نظریه غالبتر این است که کج شدن برج نتیجهای ناخواسته از شرایط زمین بوده است.
قرون متمادی کج شدن:
ساخت برج به دلیل کج شدن آن به طور متناوب متوقف و از سر گرفته میشد. در طول قرنهای ۱۲ و ۱۳، تلاشهایی برای اصلاح انحراف برج با تنظیم ارتفاع پایهها انجام شد، اما این تلاشها تأثیر کمی داشت.
برج در سال ۱۳۷۲ به طور کامل تکمیل شد، اما در آن زمان انحراف آن به حدود ۳.۹ درجه رسیده بود.
ثبات و حفظ:
در طول قرنها، برج پیزا با خطرات متعددی از جمله زلزله، طوفان و جنگ روبرو بوده است. با این حال، به دلیل ترکیبی از عوامل، از جمله ساختار مستحکم آن، مراقبتهای مداوم و نوآوریهای مهندسی، برج همچنان پابرجا مانده است.
در اواخر قرن بیستم، نگرانیها در مورد پایداری برج به اوج خود رسید و برج در سال ۱۹۹۰ برای عموم بسته شد. در طول دهه بعد، یک پروژه عظیم مهندسی برای تثبیت برج و جلوگیری از فروپاشی آن انجام شد.
این پروژه شامل حفاری سوراخهایی در زیرزمین اطراف برج و پمپاژ خاک برای صاف کردن زمین بود. این تلاشها موفقیتآمیز بود و برج در سال ۲۰۰۱ با ظرفیت محدود دوباره برای عموم باز شد.
حقایقی جالب درباره برج پیزا:
- انحراف برج: انحراف برج پیزا حدود ۳.۹ درجه است، که معادل حدود ۸ اینچ در هر طبقه است.
- ارتفاع: ارتفاع برج پیزا ۵۵ متر (۱۸۰ فوت) است که آن را به بلندترین بنای میدان معجزه تبدیل میکند.
- ناقوسها: برج پیزا دارای هفت ناقوس است که هر کدام به یک نت موسیقی اختصاص داده شدهاند. بزرگترین ناقوس که به نام “Campanone” شناخته میشود، ۳.۶ تن وزن دارد.
- بازدید: سالانه حدود ۳ میلیون نفر از برج پیزا بازدید میکنند.
- ممنوعیت صعود: در سال ۱۹۹۰، به دلیل نگرانیهای مربوط به ایمنی، صعود به برج پیزا برای عموم ممنوع شد. با این حال، پس از تکمیل پروژه تثبیت در سال ۲۰۰۱، این ممنوعیت لغو شد.
- تمبر پستی: برج پیزا چنان نماد برجستهای است که در سال ۱۹۸۷ بر روی تمبر پستی ایتالیا نقش بسته است.
- فیلمها: برج پیزا در فیلمهای متعددی از جمله “معجزه در خیابان سی و چهارم” (۱۹۴۷) و “هویت بورن” (۲۰۰۲) به نمایش درآمده است.
تأثیر برج پیزا بر هنر و فرهنگ:
برج پیزا به عنوان یک نماد فرهنگی شناخته شده، الهام بخش هنرمندان و نویسندگان در سراسر جهان بوده است.
نقاشیهای متعددی از برج خلق شده است، از جمله نقاشی مشهور “نمای میدان پیزا” اثر وینسنت ون گوگ.
این برج همچنین در رمانها، اشعار و آهنگها به تصویر کشیده شده است.
داستانهای شگفتانگیز از برج پیزا:
- داستان کج شدن: شاید مشهورترین داستان مربوط به برج پیزا، داستان انحراف آن باشد.
برخی افسانهها حاکی از آن است که این انحراف عمدی بوده و بخشی از طرح اصلی معمار بوده است. با این حال، اکثر کارشناسان معتقدند که این انحراف نتیجه زمین ناپایدار زیر برج بوده است.
- داستان نجات: در طول جنگ جهانی دوم، متفقین قصد داشتند شهر پیزا را بمباران کنند.
با این حال، یک افسر بریتانیایی که مجذوب برج بود، نقشه را متقاعد کرد که مسیر خود را تغییر دهد و برج را نجات دهد.
- داستان بازگشت به حالت قائم: در دهه ۱۹۹۰، مهندسان پروژهای عظیم را برای تثبیت برج پیزا و جلوگیری از فروپاشی آن آغاز کردند.
این پروژه شامل حفاری سوراخهایی در زیرزمین اطراف برج و پمپاژ خاک برای صاف کردن زمین بود. این تلاشها موفقیتآمیز بود و برج در سال ۲۰۰۱ با ظرفیت محدود دوباره برای عموم باز شد.
- داستان دزدان: در طول تاریخ، تلاشهای متعددی برای سرقت ناقوسهای برج پیزا انجام شده است.
در مشهورترین مورد، در سال ۱۹۹۰، گروهی از دزدان تلاش کردند تا بزرگترین ناقوس، “Campanone” را بدزدند. با این حال، آنها قبل از اینکه بتوانند با غنیمت خود فرار کنند، دستگیر شدند.
- داستان فضانورد: در سال ۱۹۶۱، فضانورد ایتالیایی، تیتو سکی، تصویری از برج پیزا را از فضا گرفت.
این تصویر به نمادی از دستاوردهای بشریت و یادآوری از اینکه برج پیزا حتی از فضا قابل تشخیص است تبدیل شد.
برج پیزا و فرهنگ عامه:
برج پیزا به عنوان یک نماد فرهنگی شناخته شده، در فیلمها، برنامههای تلویزیونی، آهنگها و کتابها به تصویر کشیده شده است.
برخی از نمونههای برجسته عبارتند از:
- فیلم: معجزه در خیابان سی و چهارم (۱۹۴۷)
- فیلم: هویت بورن (۲۰۰۲)
- بازی ویدیویی: Assassin’s Creed II (2009)
- آهنگ: “Leaning Tower of Pisa” اثر لنی کاوالو (۱۹۵۶)
- کتاب: “The Accidental Tourist” اثر آن تایلر (۱۹۸۵)
برج پیزا به عنوان نمادی از ایتالیا و شاهکاری از معماری و مهندسی، همچنان برای نسلهای آینده الهامبخش خواهد بود.
این داستانها فقط نمونههایی از غنای تاریخ و فرهنگ برج پیزا هستند.
با هر راز و داستانی که در اعماق آن نهفته است، برج پیزا به عنوان یادآور خلاقیت، نوآوری و استقامت بشریت به خود میبالد.