سنگ روزتا
“سنگ روزتا” نه تنها یکی از مهمترین یافتههای باستانشناسی است، بلکه یکی از مشهورترین آثار سرقتشده جهان نیز محسوب میشود. نیروهای فرانسوی هنگام حمله ناپلئون به مصر در سال ۱۷۹۹، اهمیت بالقوه این قطعه سنگ سه فوتی را تشخیص دادند. روی سطح آن، یک فرمان صادر شده توسط یک پادشاه مصری در ۱۹۶ قبل از میلاد به سه خط نوشته شده بود: یونانی باستان، دموتیک مصری و هیروگلیف مصری. اگرچه دانشمندان میتوانستند دو مورد اول را بخوانند، هیروگلیفها همچنان یک معما بودند و سنگ روزتا کلید رمزگشایی آن بود.
اما کمی پس از کشف آن، نیروهای فرانسوی در مصر به نیروهای بریتانیایی تسلیم شدند و سنگ روزتا در سال ۱۸۰۲ به انگلستان برده شد. از آن زمان تاکنون در موزه بریتانیا به نمایش گذاشته شده است – پر بازدیدترین شیء این مؤسسه – و مقامات مصری بیش از ۲۰ سال است که خواستار بازگرداندن آن شدهاند و آن را یک “نماد” هویت مصری توصیف میکنند. موزه بریتانیا مخالف است و ادعا میکند که سنگ روزتا بخشی ضروری از میراث جهانی بشریت است و در صورت بازگشت به مصر، دسترسی عموم به آن کمتر خواهد بود. علاوه بر این، مقامات میگویند، در یک موزه مصری، سنگ روزتا آسیبپذیر خواهد بود، اتهامی که اغلب علیه موزههای جهان در حال توسعه مطرح میشود که نسبت به موزههای اروپا و ایالات متحده پایینتر در نظر گرفته میشوند. بعید است هر یک از طرفین در آینده نزدیک عقبنشینی کنند.